Poziomki to jedne z najbardziej wdzięcznych roślin ogrodowych, które przy odpowiednim nawożeniu odwdzięczają się obfitymi plonami aromatycznych owoców. Zamiast sięgać po drogie nawozy sklepowe, warto wykorzystać składniki, które można znaleźć w każdej kuchni i ogrodzie. Naturalne odżywki nie tylko dostarczą roślinom niezbędnych składników mineralnych, ale również poprawią strukturę gleby i wzmocnią odporność roślin na choroby.
Czego potrzebują poziomki?
Poziomki to rośliny o specyficznych wymaganiach pokarmowych, preferujące gleby lekko kwaśne o pH między 5,5 a 6,8. W przeciwieństwie do większości roślin ogrodowych, mają stosunkowo niskie zapotrzebowanie na azot. Nadmiar tego składnika prowadzi do nadmiernego wzrostu liści kosztem kwiatów i owoców, a także zwiększa podatność na choroby.
Najważniejsze składniki dla zdrowego wzrostu poziomek to:
- Potas i fosfor – kluczowe dla rozwoju kwiatów i owoców
- Wapń, magnez i mikroelementy – niezbędne w mniejszych ilościach
- Bor, cynk i molibden – odpowiadają za produkcję pyłku i rozwój owoców
Dla prawidłowego wzrostu poziomek istotne są również:
- Miedź – wspomaga wykorzystanie cukrów przez liście
- Żelazo – odpowiada za produkcję chlorofilu
- Krzem – wzmacnia odporność na choroby grzybowe
Domowe nawozy z kuchni i ogrodu
- Nawóz drożdżowy – przepis podstawowy
Ten prosty w przygotowaniu nawóz stanowi prawdziwą bombę witaminową dla poziomek. Do jego przygotowania potrzebujemy 50g świeżych drożdży (lub łyżeczkę suchych), litr letniej wody oraz łyżkę cukru[4]. Składniki należy dokładnie wymieszać i pozostawić na 24 godziny w temperaturze pokojowej. Po tym czasie roztwór rozcieńczamy w proporcji 1:5 z wodą.
- Nawóz z czerstwego chleba
Czerstwe pieczywo może stać się cennym nawozem dla poziomek. Należy pokruszyć chleb i zalać wodą w proporcji 1:3. Mieszankę pozostawiamy do fermentacji na około tydzień. Po tym czasie roztwór rozcieńczamy z wodą w stosunku 1:10. Ten nawóz dostarcza roślinom głównie węglowodanów i mikroelementów.
- Gnojówka pokrzywowa
Pokrzywy zawierają cenne składniki odżywcze, w tym azot, potas i kwas krzemowy Świeże pokrzywy należy zalać wodą i pozostawić na 2 tygodnie do fermentacji. Gotowy roztwór rozcieńczamy w proporcji 1:20. Gnojówkę stosujemy wyłącznie przed kwitnieniem, gdyż może wpływać na smak owoców.
- Nawóz z fusów po kawie
Fusy kawowe stanowią bogate źródło azotu, fosforu i potasu. Po wysuszeniu można je bezpośrednio rozsypać wokół roślin lub przygotować napar. Jedna część fusów na pięć części wody pozwala uzyskać odpowiednie stężenie nawozu.
- Nawóz bananowy
Skórki bananowe stanowią bogate źródło potasu, fosforu i wapnia – składników szczególnie ważnych dla rozwoju owoców poziomek. Można je wykorzystać na dwa sposoby. Pierwszym jest zakopanie świeżych skórek przy korzeniach roślin. Drugim – przygotowanie nawozu w płynie poprzez namoczenie pokrojonych skórek w wodzie przez 48 godzin. Roztwór rozcieńczamy w proporcji 1:5 z wodą.
Harmonogram nawożenia
Prawidłowe nawożenie poziomek wymaga dostosowania do cyklu rozwojowego rośliny. Poniższa tabela przedstawia optymalny harmonogram stosowania poszczególnych nawozów.
Harmonogram nawożenia:
| Okres | Rodzaj nawozu | Dawkowanie | Częstotliwość |
|---|---|---|---|
| Wczesna wiosna | Gnojówka pokrzywowa | 1:20 z wodą | Co 14 dni |
| Przed kwitnieniem | Nawóz drożdżowy | 1:5 z wodą | Co 10 dni |
| Kwitnienie | Nawóz z chleba | 1:10 z wodą | Co 14 dni |
| Zawiązywanie owoców | Nawóz bananowy | 1:5 z wodą | Co 14 dni |
| Po zbiorach | Fusy kawowe | Bezpośrednio na glebę | Co 21 dni |
Nawóz bananowy najlepiej stosować w okresie zawiązywania owoców, gdyż wysoka zawartość potasu wspomaga ich rozwój i poprawia smak. Jest to również doskonały sposób na wykorzystanie odpadów kuchennych w ogrodzie.
Organiczne nawozy dostępne w sprzedaży
Mączka kostna
Ten wysokofosforowy nawóz organiczny zawiera około 30% fosforu i 3% azotu. Dodatkowo dostarcza wapń i mikroelementy niezbędne dla prawidłowego rozwoju systemu korzeniowego. Stosuje się ją wiosną, przed sadzeniem roślin, w ilości 100-150g na metr kwadratowy, mieszając z wierzchnią warstwą gleby.
Mączka z krwi
Bogata w azot organiczny (12-15%), mączka z krwi stanowi szybko działający nawóz, idealny do stosowania w okresie intensywnego wzrostu. Zawiera również żelazo i inne mikroelementy. Stosuje się ją w dawce 50-80g na metr kwadratowy, rozsypując wokół roślin i delikatnie mieszając z glebą.
Objawy niedoboru składników
Rozpoznanie niedoborów składników mineralnych u poziomek można określić na podstawie charakterystycznych zmian w wyglądzie roślin:
Niedobór azotu
- Liście stają się jasnozielone, później żółkną
- Rośliny są karłowate, a łodygi cienkie i kruche
Niedobór potasu
- Brzegi liści brązowieją i zasychają
- Owoce są drobne i kwaśne
- Zmniejsza się odporność na mróz i suszę
Niedobór fosforu
- Liście przybierają purpurowe zabarwienie
- Kwiaty są słabe i często opadają
- System korzeniowy jest słabo rozwinięty
Najczęstsze objawy niedoborów można zaobserwować:
- Na starszych liściach – w przypadku azotu i potasu
- Na młodych liściach – w przypadku żelaza i magnezu
- Na całej roślinie – w przypadku fosforu
