Alfa-pinen i Beta-pinen – 7 właściwości „sosnowych” terpenów

Afla- i beta-pinen - właściwości sosnowego terpenu
Strona główna » Terpeny » Alfa-pinen i Beta-pinen – 7 właściwości „sosnowych” terpenów
9 czerwca 2021

Pinen to monoterpen nadający konopiom sosnowych nuty zapachowych. Badania nad dwoma izomerami (alfa- i beta-pinenem) wykazały wiele właściwości terapeutycznych – w niektórych z nich pinen był równie skuteczny bądź nawet skuteczniejszy niż standardowo stosowane leki.

Czym jest pinen?

Pinen (C10H16) jest monoterpenem odpowiedzialnym za sosnowo-leśny aromat konopi oraz w dużej mierze za jej działanie. Według koneserów odmiany zawierające wysoką zawartość pinenu nie powodują problemów z pamięcią – w przeciwieństwie do odmian z niską zawartością.

W konopiach pinen produkowany jest podobnie jak inne terpeny oraz terpenoidy przez trichomy rośliny. Jest jednym z najbardziej znanych przedstawicieli monoterpenów występujących w naturze, znajdziemy go w sośnie, szałwii, bazylii oraz wielu innych roślinach. Terpen ten posiada dwa izomery: alfa- i beta-pinen, posiadające po dwa enancjomery.

Właściwości pinenu

Pinen w konopiach pełni rolę ochronną, odstraszając drapieżniki oraz szkodniki. Alfa- i beta-pinen stosowane są do produkcji leków na wątrobę oraz nerki 1, jako dodatki smakowe i zapachowe oraz środki grzybobójcze.

Przeciwalergiczne

W badaniu na myszach uczulonych na albuminę jaja kurzego stosowanie alfa-pinenu zmniejszyło liczbę otarć nosa, oczu i uszu oraz istotnie poprawiło wskaźniki chorobowe, co sugeruje, że substancja ta może być skutecznym środkiem przeciwalergicznym.2

Przeciwlękowe

Właściwości przeciwlękowe pinenu poddano testowi na myszach, w którym zwierzęta wdychały pinen bądź parę wodną przez 90 minut dziennie od 1 do 5 dni. W teście uniesionego labiryntu krzyżowego (zaprojektowanego do pomiaru lęku u zwierząt laboratoryjnych) wykazano istotne działanie przeciwlękowe, które pozostało stałe przez 5 dni podawania alfa-pinenu. Maksymalne stężenie terpenu w wątrobie i mózgu osiągnięto po 3 dniach inhalacji.3

Przeciwbólowe

Potencjalne działanie przeciwbólowe typu neuropatycznego i zapalnego, zbadano przy użyciu olejku eterycznego z liści Ugni myricoides, w składzie którego znajdowały się alfa-pinen (52,1%), cyneol (11,9%), alfa-humulen (4,6%) oraz kilka innych związków w niższym stężeniu.

Podawany olejek eteryczny wykazywał podobną skuteczność do leków – indometacyny oraz gabapentyny. Badacze uzyskane efekty stosowania olejku w zwalczaniu bólu przypisują przynajmniej częściowo zawartemu w nim alfa-pinenowi.4

Środek odstraszający

Terpeny produkowane przez konopie pełnią rolę naturalnej ochrony przed szkodnikami. Właściwości te wykorzystuje się do produkcji bezpiecznych i skutecznych środków ochrony roślin. Działanie takie posiada między innymi alfa-pinen, limonen, cytronelol, kamfora, tymol.5

Przeciwbakteryjne

Alfa- oraz beta-pinen mogą być wykorzystywane jako środki przeciwbakteryjne. W badaniu z użyciem olejku eterycznego z gumy pistacjowej, w którym dwoma głównymi składkami były alfa-pinen (75,6%) oraz beta-pinen (9,5%) wykazano działanie hamujące aktywności 9/13 bakterii oraz 3/3 patogennych drożdży.6

Przeciwwszawicze

Wesz głowowa jest jednym z najczęściej spotkanych pasożytów występujących u ludzi. Standardowa forma leczenia obejmuje stosowanie permetryny.

W badaniu z 2017 roku porównano skuteczność leku z olejkami eterycznymi z eukaliptusa i cynamonu. Jednym z głównych składników obu olejków był alfa-pinen. Najwyższą skutecznością wykazywał się olejek z eukaliptusa, natomiast olejek z cynamonu oraz permentryna dawały porównywalne efekty terapeutyczne.7

Poprawia pamięć

Szałwia hiszpańska opisywana jest przez zielarzy jako środek poprawiający pamięć. W 7-dniowym badaniu z udziałem młodych osób udowodniono, że olejek eteryczny z szałwii poprawia pamięć w teście zapamiętywania słów. Głównymi składnikami olejku, którym badacze przypisują właściwości poprawiające pamięć były kamfora (27%), 1,8-cyneol (13%) oraz alfa- i beta-pinen (10-15%).8

W badaniu in vitro wykazano natomiast, że olejek ten hamuje enzym acetylocholinoesterazy w mózgu co może być pomocne w leczeniu Alzheimera oraz innych chorób neurodegeneracyjnych.9

Rośliny zawierające alfa- i beta-pinen

Poza konopiami, alfa- i beta-pinen (jako pojedyncze związki lub oba) znajdziemy w:10

  • szałwii (Salvia spp.),
  • bazyli miętolistnej (Ocimum menthaefolium),
  • sośnie (Pinus spp.),
  • jałowcu pospolitym (Juniperus communis),
  • rozmarynie lekarskim (Rosmarinus officinalis),
  • lawendzie francuskiej (Lavandula stoechas),
  • kolendrze siewnej (Coriandrum sativum),
  • kminie rzymskim (Cuminum cyminum),
  • jałowcu kolczastym (Juniperus oxycedrus),
  • drzewie herbacianym (Melaleuca alternifolia),
  • krwawniku pospolitym (Achillea millefolium),
  • lubczyku lekarskim (Ligusticum levisticum),
  • doględce mocnej (Grindelia camporum),
  • pieprzu czarnym (Piper nigrum),
  • mięcie koreańskiej (Agastache rugosa),
  • pomarańczy bergamota (Citrus bergamia) .
ŹRÓDŁA
  1. Chromatographic studies of the enantiomeric composition of some therapeutic compositions applied in the treatment of liver and kidney diseases.[]
  2. The therapeutic efficacy of α-pinene in an experimental mouse model of allergic rhinitis.[]
  3. Daily inhalation of α-pinene in mice: effects on behavior and organ accumulation.[]
  4. Chemical composition and evaluation of the anti-hypernociceptive effect of the essential oil extracted from the leaves of Ugni myricoides on inflammatory and neuropathic models of pain in mice.[]
  5. Repellent activity of essential oils: a review.[]
  6. Chemical composition and antimicrobial activity of the essential oils from the gum of Turkish pistachio (Pistacia vera L.).[]
  7. Effectiveness of Eucalyptus and Cinnamon Essential Oils Compared to Permethrin in Treatment of Head Lice Infestation.[]
  8. Salvia lavandulaefolia (Spanish sage) enhances memory in healthy young volunteers.[]
  9. In-vitro inhibition of human erythrocyte acetylcholinesterase by salvia lavandulaefolia essential oil and constituent terpenes.[]
  10. Therapeutic Potential of α- and β-Pinene: A Miracle Gift of Nature.[]

Najnowsze artykuły

Artykuły, którego mogą Cię zainteresować …

0 komentarzy

Wyślij komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *