CBD i marihuana na sen – skuteczność i dawkowanie

Zaburzenia snu są często skutkiem innej dolegliwości – stanów lękowych, stresu, przewlekłego bólu, stresu, zespołu stresu pourazowego czy nieporządanych akcji mięśni podczas snu. CBD wchodząc w reakcje z układem endokannabinoidowym pomaga zwalczyć stany chorobowe, a co za tym idzie poprawić jakość snu.

Działanie CBD w zaburzeniach snu

Zrozumienie działania CBD w zakresie poprawy snu wymaga nakreślenia co tak naprawdę pogarsza jego jakość. Zaburzenia snu oraz bezsenność są dolegliwościami, które mogą wynikać między innymi z:

• problemów natury psychicznej: lęk, stres, depresja, zespół stresu pourazowego,
• stosowania leków zaburzających cykl snu,
• bólu, w stopniu utrudniającym zasypianie bądź powodującym wybudzanie w środku nocy,

Jeśli dotyczy cię którykolwiek z powyższych czynników, być może CBD będzie skutecznym rozwiązaniem.

Do powyższej listy warto dodać również czynniki takie jak:

• hałas,
• zbyt niska bądź zbyt wysoka temperatura w sypialni,
• nadmierne pobudzenie układu nerwowego,
• nieopróżnienie pęcherza przed snem,
• niewygodne łóżko,
• nadmiar kofeiny.

W tych przypadkach warto odłożyć CBD na bok i zabrać się w pierwszej kolejności za wprowadzenie odpowiednich nawyków oraz reorganizację sypialni.

Jak często CBD jest stosowany w leczeniu zaburzeń snu?

Interesujących informacji dostarcza ankieta 387 osób – głównie mieszkańców Wielkiej Brytanii – stosujących CBD. Na podstawie odpowiedzi, najcześciej po kannabidiol sięgano w przypadku:¹

• stanów lękowych (42,6%),
• problemów ze snem (42,5%),
• stresu (37%),
• poprawy ogólnego stanu zdrowia oraz samopoczucia (37%).

Ankieta wskazuje na duże zainteresowanie leczeniem zaburzeń snu przy użyciu konopi, a w szczególności CBD. Powinno to być sygnałem dla środowiska naukowego, że warto przeprowadzić dobrej jakości badania na większej grupie osób. Aktualnie opublikowane badania w kwestii stosowania kannabinoidów (CBD, THC i innych) pod kątem poprawy jakość snu dają często sprzeczne wnioski.

CBD a sen w badaniach

Rosnące zainteresowanie konopiami, a w szczególności potencjałem terapeutycznym niepsychoaktywnego CBD skłania naukowców do badania czy kannabinoid ten może wpływać poprawę jakości snu.

Zaburzenia snu i stany lękowe

Zaburzenia snu często wynikają z problemów natury psychicznej. W jednym z badań poddano ocenie skuteczność CBD w zwalczaniu lęku oraz związanego z nim zaburzenia snu. Grupa badanych obejmowana 72 pacjentów, w tym 47 osób z problemami lękowymi oraz 25 osób z zaburzeniami snu. ²

Dawki oscylowały w granicach od 25 do 175 mg na dobę. Większość pacjentów otrzymywała kapsułki CBD w dawce 25 mg na dobę, nieliczni 50-75 mg na dobę, zaś jeden 175 mg na dobę. Przy dolegliwościach lękowych kannabidiol podawano rano po śniadaniu, przy zaburzeniach snu wieczorem, po kolacji.

Wyniki po pierwszym miesiącu (badanie ukończyło 72 pacjentów):

• 79,2% osób odnotowało zmniejszenie lęku,
• 66,7% pacjentów odnotowało poprawę jakości snu,
• 15,3% nastąpiło pogłębienie objawów lękowych,
• 25% odnotowało pogorszenie jakości snu.

Wyniki po drugim miesiącu (badanie ukończyło 41 pacjentów):

• 78,1% osób odnotowało zmniejszenie lęku,
• 56,1% pacjentów odnotowało poprawę jakości snu,
• 19,5% nastąpiło pogłębienie objawów lękowych,
• 26,8% odnotowało pogorszenie jakości snu.

W badaniu nie wykazano istotnych skutków ubocznych, ponadto badacze wskazują, że CBD wydaje się być lepiej tolerowany niż standardowo stosowane w stanach lękowych środki farmakologiczne.

Zespół stresu pourazowego i zaburzenia snu

Zespół stresu pourazowego (PTSD) jest nieodłącznie związany z zaburzeniami snu, koszmarami sennymi oraz trudnościami z uczeniem się. Według badaczy optymalizacja jakości snu może pomóc na jego wykorzystanie w terapii PTSD oraz zaburzeń z nim związanych.³ W badaniu na zwierzętach wykazano, że CBD może blokować zmiany snu fazy REM wywołane lękiem.⁴

W 2016 roku opublikowano studium przypadku 10-letniej dziewczynki wykorzystywanej seksualnie. Stosowane leki przynosiły ograniczoną skuteczność, a ponadto powodowały poważne skutki uboczne. ⁵

Po podaniu oleju CBD w dawce 12-25 mg na dobę oraz aerozolu podjęzykowego w razie potrzeby, wyniki w skali lęki oraz snu systematycznie spadały w okresie 5 miesięcy obserwacji. Łącznie z kannabidiolem, dziewczynka otrzymywała difenlhydraminę (lek bez recepty) oraz suplementację w formie oleju z ryb. W efekcie była w stanie przespać całą noc, zauważono redukcję niepokoju oraz poprawę wyników w nauce.

Podsumowując ten przypadek warto przytoczyć słowa babci dziewczynki, która jest jej opiekunką: „Zachowanie mojej wnuczki znacznie się poprawiło po podaniu CBD. Niepokój nie zniknął, ale nie jest tak intensywny jak wcześniej. Teraz przesypia większość nocy we własnym pokoju, co wcześniej się nigdy nie zdażyło”.

Parkinson i zaburzenia fazy REM

W niewielkim badaniu z udziałem 4 pacjentów wykazano, że podawanie CBD znacznie zmniejszyło częstotliwość niepożądanych akcji mięśni podczas snu w fazie REM.⁶

Marihuana w walce z bezsennością

W niewielkim badaniu na grupie 8 osób wykazano, że kannabidiol w połączeniu z THC może mieć właściwości pobudzające. Ochotnikom podawano 15 mg THC, 5 mg THC i 5 mg CBD, 15 mg CBD i 15 mg THC bądź placebo.

Podawanie samego THC w dawce 15 mg nie wpłynęło na sen. Badani zgłaszali natomiast drugiego dnia senność, osłabienie pamięci, zmiany nastroju oraz skrócenie latencji snu (czasu od położenia się do łóżka i zgaszenia światła do przejścia w fazę 2 snu). Podawanie obu kannabinoidów jednocześnie po 5 mg wpłynęło na skrócenie snu w fazie 3. Wyższe dawki – CBD i THC po 15 mg – wydłużały okres czuwania.⁷

W badaniu zabrakło niestety porównania efektów z czystym CBD oraz ekstraktem z całej rośliny – badania dowodzą, że zazwyczaj produkty „full spectrum” są skuteczniejsze niż pojedyncze, wyizolowane związki. Zjawisko to nazywane jest efektem synergii, kiedy poszczególnie substancje – nawet nieaktywne – wzmacniają nawzajem swoje działanie.

Kolejne badanie na nieco większej grupie (17 osób w wieku 50-70 lat) wykazało, że stosowanie konopi indyjskich było związane z dłuższym snem jednak nie wpłynęło na wydajność snu.⁸

Przeczytaj również: CBD a THC – czym się różnią i czy warto je łączyć?

Preferencje dotyczące konopi indyjskich w zaburzeniach snu

Przy ograniczonych danych naukowych, warto wesprzeć się ankietą 163 osób stosujących konopie indyjskie, które poza CBD oraz THC zawierają szereg pozostałych kannabinoidów, terpeny oraz flawonoidy. Konopie te są dostępne również w Polsce na receptę (medyczna marihuana).

Spośród zrekrutowanej grupy, 81 osób stosowało marihuanę w celu zwalczenia bezsenności, natomiast 14 w zwalczeniu koszmarów. ⁹ Wnioski z ankiety:

• osoby walczące z koszmarami preferowały szczepy sativa,
• ankietowani z bezsennością preferowali odmiany o wyższej zawartości CBD,
• osoby które stosowały konopie przez dłuższy czas wybierały szczepy o niższej zawartości THC, niż osoby stosując rzadziej niż raz w tygodniu.

Kwestia stosowania medycznej marihuany w leczeniu zaburzeń snu nadal pozostaje niejasna. Brakuje badań na większej grupie pacjentów, a zawiłości sprawie dodaje fakt, że każdy szczep konopi działa inaczej.

Jak stosować CBD na sen?

Kannabidiol stosowany w celu poprawy snu może być stosowany w formie olejku, kapsułek bądź produktów do waporyzacji – suszu i haszu. Zarówno przyjmowanie CBD drogą doustną jak i wziewną ma swoje wady i zalety.

Doustnie: Olejek i kapsułki

Najczęściej w zaburzeniach snu stosuje się CBD w formie oleju, całość ogranicza się do aplikacji odpowiedniej ilości oleju (zależnej od stężenia oraz dawkowania) pod język na 2-3 minuty, a następnie połknięciu oleju.

Podawanie kannabinoidów przez śluzówkę jamy ustnej (podanie podjęzykowe) pozwala na ograniczenie efektu pierwszego przejścia wątrobowego – zanim dotrą do krwiobiegu muszą zostać metabolizowane. Efekty stosowania oleju CBD oraz kapsułek mogą więc nieco się różnić. Maksymalne stężenie kannabidiolu we krwi osiąga się po około 120 minutach od podania. ¹⁰

Stosując jedną dawkę dziennie (olej, kapsułki bądź inne produkty doustne), warto przyjąć ją na około 2 godziny przed położeniem się do łóżka.

Inhalacja: Susz i hasz

Najpopularniejszymi produktami konopnymi do inhalacji jest susz oraz hasz. Popularnie stosowane są poprzez palenie, jednak o wiele bezpieczniejszą formą jest waporyzacja, czyli podgrzewanie materiału do oczekiwanej temperatury. Podczas podgrzewania eliminujemy wdychanie substancji smolistych, które powstają podczas spalania suszu bądź haszu.

Waporyzacja cechuje się wyższą absorpcją kannabinoidów – około 31%, w przypadku oleju zaledwie 6%. Maksymalne stężenie kluczowych kannabinoidów przyjmowanych drogą wziewną uzyskujemy w przeciągu około 3-10 minut. Szybkość działania oraz wyższa biodostępność są mocnymi argumentami stojącymi za tą formą stosowania CBD. Należy jednak dodać, że podczas stosowania doustnego, działanie jest dłużej rozłożone w czasie, co może być przeważającym argumentem jeśli zależy nam na dłuższym działaniu – przykładowo przez całą noc.¹⁰

W przypadku inhalacji, można więc stosować kannabidiol bezpośrednio przez położeniem się do łóżka.

Dawkowanie

Na podstawie przeprowadzonych badań na ludziach racjonalne wydaje się stosowanie CBD na sen w przedziale 12 – 25 mg. Wyższe dawki nie koniecznie mogą wpływać na poprawę efektywności leczenia, a do tego wiążą się ze sporym kosztem.

Warto pamiętać, że CBD na każdego działa nieco inaczej. Odpowiednia dawka wymaga eksperymentowania – można zacząć od 5 mg, a następnie zwiększać co tydzień o kolejne 5 mg na dobę w razie potrzeby.

Skutki uboczne

W cytowanych wcześniej badaniach dawki od 12 do 175 mg CBD nie powodowały istotnych skutków ubocznych. Co więcej w przeglądzie badań, dotyczących różnych dolegliwości wykazano, że nawet długotrwałe stosowanie dawek do 1 500 mg dziennie było dobrze tolerowane przez organizm ludzki.¹¹

ŹRÓDŁA

1. Reasons for cannabidiol use: a cross-sectional study of CBD users, focusing on self-perceived stress, anxiety, and sleep problems.[↩]
2. Cannabidiol in Anxiety and Sleep: A Large Case Series.[↩]
3. Sleep and REM sleep disturbance in the pathophysiology of PTSD: the role of extinction memory.[↩]
4. Effect of cannabidiol on sleep disruption induced by the repeated combination tests consisting of open field and elevated plus-maze in rats.[↩]
5. Effectiveness of Cannabidiol Oil for Pediatric Anxiety and Insomnia as Part of Posttraumatic Stress Disorder: A Case Report.[↩]
6. Cannabidiol can improve complex sleep-related behaviours associated with rapid eye movement sleep behaviour disorder in Parkinson’s disease patients: a case series.[↩]
7. Effect of Delta-9-tetrahydrocannabinol and cannabidiol on nocturnal sleep and early-morning behavior in young adults.[↩]
8. Cannabis use is associated with greater total sleep time in middle-aged and older adults with and without HIV: A preliminary report utilizing digital health technologies.[↩]
9. Cannabis species and cannabinoid concentration preference among sleep-disturbed medicinal cannabis users.[↩]
10. The pharmacokinetics and the pharmacodynamics of cannabinoids.[↩][↩]
11. Safety and side effects of cannabidiol, a Cannabis sativa constituent.[↩]